Η παρακολούθηση της ποιότητας του πόσιμου νερού της Λέσβου πραγματοποιείται από την ΔΕΥΑΛ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης Λέσβου) με συνεχείς και εντατικούς φυσικοχημικούς και μικροβιακούς ελέγχους, τόσο στις πηγές όσο και στο νερό διανομής του δικτύου ύδρευσης. Κάθε μήνα γίνονται περίπου 5-6 δειγματοληψίες σε τυχαίες τοποθεσίες στη Μυτιλήνη και μια τυπική ανάλυση νερού σε κεντρικό σημείο περιλαμβάνει τις παρακάτω παραμέτρους:
Παράμετρος | Μέθοδος |
1. pH | Ηλεκτρομετρική μέθοδος ΕΛΟΤ 658:1983 |
2. Αγωγιμότητα | Ηλεκτρομετρική μεθοδος APHA 2510 A με αντιστάθμιση θερμοκρασίας |
3. Φθόριο (F⁻) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
4. Χλώριο (Cl⁻) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
5. Νιτρικά (NO₃⁻) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
6. Φωσφορικά (PO₄⁻³) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
7. Θειικά (SO₄⁻²) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
8. Νάτριο (Na⁺) | Ιοντική χρωματογραφία ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14911:2000 |
9. Κάλιο (K⁺) | Ιοντική χρωματογραφία ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14911:2000 |
10. Μαγνήσιο (Mg⁺²) | Ιοντική χρωματογραφία ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14911:2000 |
11. Αμμωνιακά (NH⁺⁴) | Ιοντική χρωματογραφία ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14911:2000 |
12. Ασβέστιο (Ca⁺²) | Ιοντική χρωματογραφία ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14911:2000 |
13. Ολική Σκληρότητα (GH) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304- 1:2007 |
14. Παροδική Σκληρότητα (Temporal Hardness) | Υπολογιστική μέθοδος APHA 2340 B |
15. Μόνιμη Σκληρότητα (Permanent Hardness) | Υπολογιστική μέθοδος APHA 2340 B |
16. Θολότητα | Nephelometric method APHA 2310B |
17. Χρώμα | Οργανοληπτικά |
18. H2S | Οργανοληπτικά |
19. Οσμή | Οργανοληπτικά |
20. Γεύση | Οργανοληπτικά |
21. Υπολειμματικό Χλώριο | Φασματομετρική Μέθοδος USEPA 330.5 / DPD Method |
22. Νιτρώδη (NO₂⁻) | Ιοντική χρωματογραφία ISO 10304-1:2007 |
23. Αλκαλικότητα υδροξυλίου | Ογκομετρική μέθοδος |
24. Αλκαλικότητα ανθρακικού | Ογκομετρική μέθοδος |
25. Αλκαλικότητα διανθρακικού | Ογκομετρική μέθοδος |
26. Αντιμόνιο (Sb) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
27. Αρσενικό (As) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
28. Κάδμιο (Cd) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
29. Χαλκός (Cu) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
30. Μόλυβδος (Pb) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
31. Νικέλιο (Ni) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
32. Σίδηρος (Fe) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
33. Μαγγάνιο (Mn) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
34. Σελήνιο (Se) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
35. Χρώμιο (Cr) | Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης |
36. Βόριο (Β) | Φασματομετρία |
37. CN- | Φασματομετρία |
38. Αριθμός αποικιών σε 22°C | EN ISO 6222:2000 |
39. Αριθμός αποικιών σε 37°C | EN ISO 6222:2000 |
40. Κολοβακτηριοειδή (total coliform bacteria) | ISO 9308.01 :2014 |
41. Escherichia coli | ISO 9308.01 :2014 |
42. Εντερόκοκκος (Fecal Enterococci) | ISO 7899-2 :2001 |
43. Clostridium perfringens (Vegetative cells) | ISO 14189:2013 (ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΚΤΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΕΣΥΔ) |
44. Clostridium perfrigens (Spores) | ISO 14189:2013 (ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΚΤΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΕΣΥΔ) |
45. Pseudomonas aeruginosa | ISO EN 16266:2006 (ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΚΤΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΕΣΥΔ) |
Η κατάσταση του νερού στο δίκτυο ύδρευσης παραμένει σε ασφαλή επίπεδα για κατανάλωση μέσω της χλωρίωσης. Η χλωρίωση θανατώνει τους παθογόνους μικροοργανισμούς μέσω σύγχρονων δοσομετρικών αντλιών εφοδιασμένες με PID controller που εφαρμόζεται στις πηγές υδροδότησης και συμπληρωματικά στις δεξαμενές διανομής νερού. Για την αποφυγή επιμολύνσεων είναι σημαντική η διατήρηση επαρκούς συγκέντρωσης υπολειμματικού χλωρίου στο δίκτυο το οποίο πρέπει να παρακολουθείται πριν την διανομή του αλλά και δειγματοληπτικά σε όλη την έκταση του δικτύου έτσι ώστε να μην υπερβαίνει το ανώτερο όριο που ορίζεται από την ΚΥΑ Υ2/2600/200. Το υπολειμματικό χλώριο μετριέται όλο το 24ωρο αυτόματα και οι μετρήσεις αποθηκεύονται στο σύστημα εποπτικού ελέγχου της ύδρευσης (SCADA).
Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου μέσω του προγράμματος Aegis+, στις 19/10/2021 εγκαταστάθηκαν δύο αισθητήρες μέτρησης υπολειμματικού χλωρίου στις δεξαμενές ύδρευσης για την παρακολούθησή του πριν την διανομή. Πρόκειται για το μοντέλο 9184sc της εταιρείας Hach (Εικόνα 1), αμπερομετρικού τύπου που λαμβάνει μετρήσεις για θερμοκρασία, pH και υπολειμματικό χλώριο και έχει ελάχιστο όριο ανίχνευσης τα 0.005 μg/l.
Ο αισθητήρας βρίσκεται σε ηλεκτρολύτη υποχλωριώδους χλωρίου και δια μέσου της μεμβράνης έρχεται σε επαφή με το δείγμα νερού. Η διαφορά τάσης που προκύπτει μετατρέπεται σε συγκέντρωση ppm. Κάθε δύο μήνες απαιτείται βαθμονόμηση η οποία πραγματοποιείται μέσω του φορητού φασματοφωτόμετρου, μοντέλο HI97701 της εταιρείας Hanna instruments. Λαμβάνεται δείγμα 10 mL σε κυψελίδα που αποτελεί το τυφλό για την μέτρηση και στην συνέχεια προστίθεται το αντιδραστήριο που αποδίδει ροζ χρώμα στο δείγμα. Απαραίτητη είναι και η μέτρηση του pH που πραγματοποιείται από το ίδιο όργανο με υγρό αντιδραστήριο αφότου μετρηθεί το τυφλό. Στη συνέχεια, εισάγονται οι μετρούμενες τιμές του pH και της συγκέντρωσης του υπολειμματικού χλωρίου στον αισθητήρα 9184sc και προσαρμόζεται αντίστοιχα και η επόμενη μέτρηση. Οι μετρήσεις του αισθητήρα αποθηκεύονται σε πραγματικό χρόνο στο σύστημα Claros που ανά πάσα στιγμή περιέχει πληροφορία για την κατάσταση και τις μετρήσεις των αισθητήρων.